De laatste jaren krijgt
ons strafsysteem inzake mensen met psychische stoornissen veel
commentaar te verduren. Na rechtszaken zoals die van Marc Dutroux, Ronald
Janssen, Kim De Gelder... rijzen vele vragen of een rechter al dan
niet capabel of bevoegd is om een juridische uitspraak te doen over
psychisch afwijkende personen.
Om te beginnen is het een feit dat men liever geleerden of psychologen hierover wil laten oordelen, wat in strijd is met onze grondwet. Strafrecht is niet enkel
de vraag: wie? Wat? Waar?, maar een gerechtelijke uitspraak, die
steunt op de wetten van ons eigen land. Als men een geleerde, die
enkel opgeleid is in het vak van psychische stoornissen, een
rechtszaak zou laten leiden, dan zouden er meer procedurefouten
gemaakt worden dan er berecht wordt. Dit door een gebrekkige kennis
inzake ons strafsysteem. Onze machten worden opgedeeld in 3
delen de rechterlijke macht, wetgevende macht en uitvoerende macht.
Rechters kunnen hier zelf echter niet buiten gaan en moeten zelf ook
de bepaalde wetten volgen. Ze kunnen enkel toepassen en bestraffen wat
de wetgevende macht hun gegeven heeft. Indien ze hier te buiten gaan, om
een extra zware straf of alternatieve straf op te leggen, zijn ze
zelf strafbaar.
Rechters kunnen zich
echter wel laten informeren door een gedragswetenschapper en hun
advies in beraad nemen voor de eventuele uitspraak. Dat gebeurt in de meeste
gevallen ook, maar wordt door vele mensen over het hoofd
gezien. Vervolgens worden er ook al alternatieve straffen
gegeven dan levenslang in een instelling te worden gestopt. Het
berechtingsproces kan ook niet worden overgedragen naar een
alternatieve institutie en om daar bepaald te worden door wetenschappers. Een rechtbank is een onafhankelijke institutie, die als enige
het recht heeft over het oordelen van criminele feiten van personen.
Deze mensen met een stoornis blijven dan ook personen, ook al is er
een groot mentaal verschil.
Allesomvattend, er
wordt vaak uitgehaald naar rechtbanken en rechters over hun
onbekwaamheid over psychologische stoornissen, terwijl men hierbij gedurende het hele proces wel wordt bij gestaan door
vakbekwame mensen. De raad van deze personen wordt in gedachten gehouden en verwerkt. Maar het eindoordeel ligt en zou altijd bij een
rechtbank moeten blijven liggen. Een rechter is namelijk de enige
persoon die opgeleid en bevoegd is voor het veroordelen van misdaden.
Als andere mensen die geen weet hebben van de wet, ongeacht de
toestand van de persoon, toch gerechtelijke beslissingen zou moeten
nemen over iemand zijn leven, dan staan we nog voor vele vragen over
het slagen van onze Belgische samenleving.
Bert Deplancke
6 ECM1
