CEL, over verantwoordelijkheid en anders willen zijn

Recensie CEL door TG Vagevuur

Vrijdag 7 oktober/ CC Nova Wetteren/ Tekst & Regie: Koen Bosman

“Hoe voelt het eigenlijk om iemand door de kop te knallen?”

TG Vagevuur brengt CEL, over opgesloten zitten in een wereld vol mieren, hun nutteloze bezigheden en twee meisjes die problemen hebben met verantwoordelijkheid. Een confronterende opvoering gespeeld door Saskia Verstiggel en Sofie Van den Bossche.

Het toneelgezelschap brengt het verhaal van twee achttienjarige meisjes die een aanslag plegen. Zomaar, op klaarlichte dag en op een doodnormale weekdag. Al snel ontstaat de vraag, waarom? Daarop een antwoord vinden blijkt moeilijk te zijn als de jongedames achteraf verklaren dat ze nu vrij zijn. Hoe kan men vrij zijn achter de spreekwoordelijke tralies? Het zou geen misplaatste vraag zijn, maar de actrices leggen het u duidelijk uit. De reeds vermelde mieren zijn alledaagse mensen die alledaagse zaken elke dag opnieuw uitvoeren. Net daar wringt het schoentje bij de tieners, want wat is het nut van aanschuiven aan de kassa, dagelijkse routines, werken voor bedrijven waarvan de omvang onschatbaar is en je best doen als het einde toch voor iedereen gelijk is?

“Vous êtes presque mort…in grote roze letters op de pilaar van een brug”. De trots was moeiteloos te herkennen op haar gezicht toen ze deze opmerkelijke actie beschreef. Deze zin beschrijft de dieperliggende betekenis achter de aanslag, namelijk dat we ons leven niet alleen vullen met nutteloze zaken, maar dat we gewoonweg levenloze levens leiden. Men wordt geboren en men sterft weer, zonder zich daartussen ook maar één keer af te vragen of het wel nodig is om je in dezelfde clichés en activiteiten als je honderden miljoenen medemensen te storten. De mens denkt dus klaarblijkelijk te weinig na over zichzelf.

Verder speelt ook het decor een grote rol, de voorstelling begint namelijk in een afgebakend vak, gemaakt met plakband door de actrices aan het begin. Op het einde verwijderen ze de lijnen terug, wat verwijst naar het echte vrij zijn. Tussendoor, in het een uur durende stuk, komen bijvoorbeeld ook potgrond, een bak water en enkele emmers te pas. Het verband tussen deze voorwerpen, de situaties waarin ze gebruikt worden en het onderwerp is moeilijker te ontdekken, maar het is eens iets anders dan een kaal podium.

Vervolgens is ook het muzikale aspect van groot belang. Een drumstel krijgt een centrale plaats op de speelvloer en de drumster neemt in zekere zin op twee manieren deel aan het spel. Enerzijds doet ze af en toe mee samen met de hoofdrolspeelsters, zoals met z’n drieën voor zich uit staren.

Anderzijds zorgt haar muziek voor sfeer, als het creëren van spanning, of vormt het een opbouw naar een nakende explosie.

Een laatste element dat het vernoemen waard is, is de digitale klok in het midden van de bühne. Daarop zijn steeds wisselende tijdsaanduidingen te zien of soms helemaal niets. Veronderstellend dat deze tijdsweergaven duiden op een ontploffing of actie lijken ze een bijdrage te leveren aan het geheel.

Dat er na de voorstelling nog vragen door uw hoofd zullen spoken, staat als een paal boven water, want tot slot is dat de essentie van het stuk. Mensen aanzetten tot nadenken over datgene waarmee men bezig is, ze doelbewuster of net meer ongeleid laten leven en proberen om hen het onbegrijpelijke te laten begrijpen. Of men in zijn opzet slaagt kan u gerust in het midden laten, maar dat het stuk zal nazinderen door bepaalde stukken tekst is duidelijk. Denkt u bijvoorbeeld aan: “…tegen een pijler van een brug botsen, voelt ge da nog?”

Brecht Impens

6 ECM1

Aspirant-journalist